Sport w Schneidemühl

[Aragorn]

W międzywojniu Schneidemühl starano się podnieść do rangi kulturalnej porównywalnej z wagą Poznania czy Bydgoszczy. W roku 1938 w mieście istniało 18 różnych niemieckich klubów i stowarzyszeń sportowych (cywilnych, wojskowych i policyjnych). Do najbardziej aktywnych należały: Hertha, Erika, Germania, Viktoria, Möwe, Reichsbahn - TuSV, Blauweiss oraz Męskie Towarzystwo Gimnastyczne.
Władze hitlerowskie poświęcały wiele uwagi krzewieniu wśród młodzieży kultury fizycznej. Wychowanie sportowe miało służyć przygotowaniu do służby wojskowej. Nie szczędzono pieniędzy na budowę i rozbudowę licznych obiektów sportowych.
W roku 1938 w mieście znajdowało się 9 sal sportowych. Istniały też 3 boiska sportowe, strzelnica, korty tenisowe, duży stadion miejski na ok. 20 tys. osób. Obiekty te w pełni zaspokajały potrzeby sportowców.

Tutaj - strona niemiecko języczna - można zobaczyć tabelę Herthy Schneidemühl, gdzie na 12 spotkań strzeliła 2 gole, a straciła 22 bramki.

http://www.stolp.de/Stolp-Stadt/Sport/viktoria10.htm

[RR]

W międzywojniu Schneidemühl starano się podnieść do rangi kulturalnej porównywalnej z wagą Poznania czy Bydgoszczy.

Zgadza się. Poza sportem tworzono też liczne (podobno) towarzystwa naukowe. Zdecydowanie największym było "Grenzmarkische Gesellschaft zur Erforschung und Pflege der Heimat" skupiające 350 członków. Dzieliło się na oddziały, m. in. historyczny i przyrodniczy. Czy ktoś z Was spotkał się z informacjami o innych organizacjach o podobnym charakterze? Przepraszam, że nieco off topic, ale skoro Hertha miała taką skuteczność, to może warto rozszerzyć temat do zagadnień związanych ze zmianami, jakie służyły w 20-leciu międzywojennym wzrostowi znaczenia Piły jako dużego przygranicznego miasta?

Może warto cytować źródła z których korzystamy pisząc posty, zwłaszcza jeśli cytujemy lub prawie cytujemy fragmenty? Zawsze ułatwia to odnalezienie pełniejszych informacji...

RR

[Aragorn]

Może warto cytować źródła z których korzystamy pisząc posty, zwłaszcza jeśli cytujemy lub prawie cytujemy fragmenty? Zawsze ułatwia to odnalezienie pełniejszych informacji...

Chyba jednak warto, skorzystałem z artykułu "Dzięki Rzeszy" z TP' 46, 10.6.2003. Podobny tekst znajduje się też w " Piła - zarys dziejów".

http://www.stolp.de/Stolp-Stadt/Sport/viktoria9.htm
A tutaj dalsza część historii słupskiej piłki nożnej z uwzględnieniem pilskiej Herty.
Widać po tabeli, że drużyna trochę lepiej zaczęła grać :wink:

[BOGDAN]

Stan na rok 1938

Stadiony i boiska

1. Städt. Turn- und Sportplatz, Stadion, Goethering - stadion miejski przy ul. Mickiewicza
2. Hertha-Sportplatz, Am Güterbahnhof - stadion policyjny przy ul. Okrzei
3. Erika-Sportplatz, Selgenauer Chaussee - stadion żużlowy przy ul. Kossaka)
4. Sportplatz des Männer-Turn-Vereins von 1862 - przed stadionem żuzlowym, bliżej ul. Kossaka

Sale gimnastyczne

1. Berliner Strasse - al. Wojska Polskiego, Szkoła Podstawowa nr 7
2. Bromberger Strasse - ul. Bydgoska, Szkoła Podstawowa nr 8
3. Friedrichstrasse 14 - nie istnieje - ul. Boh. Stalingradu
4. Handtkestrasse - ul. W. Pola, LO
5. Martinstrasse - nie istnieje - ul. kard. St. Wyszyńskiego
6. Milchstrasse - ul. Sikorskiego, ZSE (ekonomik)
7. Moltkestrasse - ul. Kilińskiego, ZSB (budowlanka)
8. Werkstättenstrasse - Reihsbahn-Ausbesserungswerk - ul. Warsztatowa (?)
9. Saarlandstrasse - ul. ks. Popiełuszki, Szkoła Podstawowa nr 5

Gimnastyką zajmowało się - Reichsbund für Leibesübungen. Unterkreis Schneidemühl.
(Związek Rzeszy dla ćwiczeń cielesnych lub Gimnastyczny Związek Rzeszy. Koło Schneidemühl)

Kierownikiem był - Theodor ENGEL

Kluby (towarzystwa, zwiazki) sportowe

1. Sportklub ERIKA 1915
2. Sportverein HERTHA 1910
3. Militär-Sportverein FÜRST BISMARCK
4. Fußballklub GERMANIA 1915
5. Fußballklub VIKTORIA 1916
6. Polizeisportverein Schneidemühl
7. Reichsbahn-Turn- und Sportverein
8. Männer-Turn-Verein 1862
9. Schneidemühler Schwimmklub
10. Schneidemühler Ruder-Verein
11. Schneidemühler Kanu-Verein
12. Sektion Grenzmark im DAO
13. Radfahrklub WANDERLUST 06
14. Radfahrklub KOSCHÜTZ
15. Prin. Schützengilde
16. Neue Schützengilde von 1899
17. Schneidemühler Tennisklub
18. Kegel-Klub "Blau-Weis"
19. Ostmärkischer Regatta-Verein
20. Schneidemühler Tennisklub (Reichsbahn)
21. Schneidemühler Schachklu

Do tego w ramach hitlerowskich organizacji młodzieżowych - HJ i BDM - istniało bardzo wiele związków sportowych obejmujących wszystkie dyscypliny sportowe.

[SA108]

Do listy Bogdana dodam dwie istniejące do dzisiaj wojskowe sale gimnastyczne:
- na terenie koszar przy al. Powstańców Wielkopolskich
- na terenie koszar na lotnisku (stanowi wschodnie skrzydło południowego bloku koszarowego - budynek nr 50).

[BOGDAN]

Do listy Bogdana dodam dwie istniejące do dzisiaj wojskowe sale gimnastyczne:
- na terenie koszar przy al. Powstańców Wielkopolskich
- na terenie koszar na lotnisku (stanowi wschodnie skrzydło południowego bloku koszarowego - budynek nr 50).

Zgadza się. Jednakże te obiekty zostały przystosowane do celów sportowych dopiero po wojnie przez jednostki WP. Przedtem pełniły zupełnie inne role.

[Aragorn]

Trochę informacji na temat drużyny piłkarskiej Victoria Schneidemühl dotyczących meczy z drużyną Polonii Bydgoszcz.

1923 rok. Pierwszy mecz Polonii poza granicami kraju.
Victoria Schneidemuhl: POLONIA BYDGOSZCZ 2:1
Przed 1945 rokiem Piła nazywała się Schneidemuhl i leżała w obrębie rzeszy niemieckiej. W mieście tym były min. dwa kluby piłkarskie Victoria i Hertha. Jako pierwszego za przeciwników, w tym historycznym pierwszym meczu polskiej drużyny rodem z Pomorza i Kujaw poza granicami kraju, Poloniści obrali sobie drużynę Victorii. Mecz rozegrano 20 maja 1923 r. Poloniści do Piły wyjechali już dzień wcześniej. Taki wyjazd to było nie tylko kopanie w piłkę. Po przyjeździe na miejsce, bydgoszczan przywitał polski konsul, działacze Victorii oraz miejscowi Polacy. Dnia następnego zanim rozegrano mecz Poloniści pojawili się w miejscowym katolickim kościele i wraz z licznie zebranymi Polakami uczestniczyli w mszy świętej. Po meczu wraz z Polakami udali się na spotkanie. Victoria była bardzo pewna siebie. Od trzech lat była niepokonana w swoim okręgu. Mecz, jego początek jakby potwierdzał klasę Niemców. Objęli oni szybko prowadzenie 2:0. Jednak w II połowie Polonia uwierzyła w siebie. W 18 minucie po przerwie biało-czerwoni zdobyli kontaktowego gola, a następnie mieli wiele sytuacji na poprawę wyniku. Ten jednak nie uległ zmianie.

1923 rok. Pierwszy mecz drużyny zza granicy na Pomorzu.
POLONIA BYDGOSZCZ: Victoria Schneidemuhl 0:1
Pięć miesięcy później miał miejsce rewanż w Bydgoszczy. Na zaproszenie Polonii, nad Brdę, po raz pierwszy w dziejach pomorskiego futbolu przyjechała drużyna z zagranicy. Biało-czerwonym nie udał się ten mecz. Pomimo ogromnej przewagi (w rzutach rożnych bydgoszczanie zwyciężyli 10:1), Victoria zwyciężyła 1:0.

1934 rok. Hitlerowcy na Polonii.
POLONIA BYDGOSZCZ: Victoria Schneidemuhl 4:1 oraz 5:1.
Gdy w Niemczech Adolf Hitler doszedł do władzy ze swym polakożerczym nastawieniem, kontakty drużyn znad granicy nabrały nowego wymiaru. Faszystowskie Niemcy szybko chciały odzyskać stracony po I wojnie światowej teren, sport wykorzystywali m.in. do propagowania swoich zaborczych projektów. Na dzień 1 oraz 2 kwietnia do Bydgoszczy zjechała drużyna Victorii Schneidemuhl (Piła). Miały spotkać się dwa kluby z pogranicza, Poloniści promowali, podtrzymywali polskość w Pile, Złotowie oraz w wielu okolicznych miejscowościach, a Victoria chciała pobudzić ducha w bydgoskich Niemcach. Mecze zapowiadały się arcyciekawie. Bydgoska prasa nauczona faktem słabej promocji wcześniejszych spotkań drużyny biało-czerwonych, biorąc pod uwagę fakt, iż pierwszy mecz będzie odbywał się dnia 1 kwietnia w prasie zamieściła sensacyjny artykuł w którym pisano "na mecz zapowiada się 2 tysiące kibiców niemieckich, a przewodzić im ma sam minister hitlerowskiej propagandy Goebbels, wraz z piłkarzami przyjedzie reprezentacyjna berlińska orkiestra formacji SS, by w Bydgoszczy na stadionie zagrać hymn niemiecki". Ów nazwijmy to blef zrobił na bydgoszczanach ogromne wrażenie, efekt był piorunujący. Młodzież polska z Bydgoszczy dała się nabrać na ogłoszenia prasowe, postanowiono, że nie można dopuścić do tego by Niemcy na Polonii mięli lepszy doping niż nasi biało-czerwoni. Każda ulica, kamienica ze Śródmieścia, Szwederowa, Londynku, Bielawek wystawiała swoją delegację kibiców na mecz. W szkołach , na podwórkach mówiono tylko o tym by dnia 1 kwietnia pojawić się na stadionie Miejskim i przekrzyczeć Niemców. Około 5 tysięcy głównie młodzieży, często z biało-czerwonymi flagami w dłoniach pojawiło się w kwietniowe popołudnie przy ulicy Sportowej. Takiej atmosfery nigdy wcześniej nie było. Bydgoszczanie pokazali polskość swojego miasta, na stadionie pojawili się, jeśli chodzi o Niemców głównie lokalni, miejscowi kibice, którzy notabene byli po części za Polonią oraz skromna delegacja z Piły. Mazurek Dąbrowskiego zabrzmiał tego dnia wyjątkowo uroczyście. Niemcy przy swoim hymnie demonstracyjnie podnieśli prawe dłonie do góry. Pomimo atmosfery polskości "mieszczańska Bydgoszcz" godnie, ciepło przyjęła Victorię. Polonia tego i następnego dnia grała przy wyjątkowej owacji. Przyniosło to piorunujący efekt. W pierwszym meczu biało-czerwoni wygrali 4:1, a w drugim 5:1.

Źródło: http://www.poloniabks.za.pl/parchiwum/h ... pilki.html



Symbol Hertha Schneidemühl i drużyna sztafeciarek Herthy.

[BOGDAN]

HERTHA powstała 03.08.1910 r. jako klub piłki nożnej. Jej założycielami byli Hugon ESCH i REINHOLZ. Liczyła wówczas 25 członków. Targ Koński był ich placem ćwiczeń i boiskiem. W siodlarni znajdującego się tam Towarzystwa Jeździeckiego znaleźli oni szatnię i magazyn sprzętu sportowego. Jako przeciwników mieli wówczas drużyny z Seminarium Nauczycielskiego, Zakładu Przygotowawczego do Zawodu Nauczycielskiego i 149. Pułku Piechoty.

Pozdrawiam

[BOGDAN]

9 maja 1920 roku po raz pierwszy odbył się bieg przełajowy w rejonie jeziora Piaszczystego i stał się jedną z corocznie powtarzających się imprez.

Pozdrawiam

[BOGDAN]

1 października 1920 roku odbył się, licznie obsadzony, bieg uliczny na trasie Schneidemühl - Usch.
Był on obok biegu przełajowego organizowany corocznie.
Nagrodę ufungowało pismo "GESEllige" ze Schneidemühl.

Pozdrawiam

[BOGDAN]

Wyścig cyklistów w 1925 roku.



Pozdrawiam

[SA108]

Inne zdjęcia z wyścigu kolarskiego wokół Piły, być może nawet tego samego:

[Kuba]

Witam serdecznie miłośników przedwojennej Piły, mam pytanko czy posiadacie jakieś informacje na temat drużyny piłkarskiej z sąsiedniego miasta - Wałcza. Interesuje mnie historia zespołu S.V. Deutsch Krone - założonego w 1919 roku.
Pozdrawiam.
Będąc w Werne widziałem znaczek przedwojenny Herty Schneidemuhl, za żadne skarby gość niechciał mi jego sprzedać.

[AndreKrueger]

Hello, my Grandpa played Football for Schneidemühl, 1915-1925.
Do you have any informations about this old Club?
Mein Opa spielte für Schneidemühl Fussball, haben Sie noch informationen über den Verein?
I made a little website
ich habe eine Webseite gemacht
Thanks

Hello, mój dziadek grał w piłkę nożną dla Schneidemühl, w 1915-1925. Czy macie jakieś informacje o tym klubie?

http://www.ak-tsc.de/Viktoria/FC.htm#

[adam]

Kuba pytał o drużynę piłkarską SV Deutsch Krone, znalazłem kilka nazwisk osób, które jako jedne z pierwszych grały w tym klubie.
W owym czasie najlepszym napastnikiem był Paul Stelter, grali tam też: Erwin Raatz, Kurt Dobbrick, Josef Senftleben z Arnsfelde (Gostomia), Herbert Doege z Lebenke (Stara Lubianka), Bruno Krykant i Harry Weiguny ze Schlopppe (Czlopa), Hans Jung, Pietsch.
Pierwszym przewodniczącym tej drużyny był kierownik hamburskiego magazynu kawy, który za każdą strzeloną bramkę wynagradzał tabliczka pełnomlecznej czekolady.
Następnym przewodniczącym był powiatowy mistrz budowlany Jung i płacił za każdą zdobytą bramkę 5 marek.
W drużynie tej grali też stacjonujący w Deutsch Krone żołnierze: Massierer, bracia Simon. Później powstał wojskowy klub sportowy "Graf Schwerin".
Pod koniec lat 30 - tych grali: Nicki, Emil Wiese, Adalbert Badur, Herbert Weike, Wieck, Vauck.
Często były rozgrywane mecze z drużynami ze Schneidemühl "Erika" i "Herta", z tym że "Graf Schwerin" w latach 30 - tych miał lepsze osiągnięcia niż SV Deutsch Krone. Chyba to wszystko co znalazłem.

Pozdrawiam.

[Nakeler]

W Pile (zapewne) przejściowo istniał SC Union. Nie znam daty jego założenia jak również rozwiązania. W dniu 12 maja 1912 r. rozegrał w Nakle propagandowy mecz z SC Bromberg (Bydgoszcz). Wygrał bydgoski SC - wyniku nie podano. Efektem tego meczu było założenie w Nakle FC UNION Nakel. W sezonie 1912/1913 Herta zwycieżając SC Bromberg zdobyła tytuł mistrza okregu Piła - Bydgoszcz. W eliminacjach do mistrzostw Związku Bałtyckiego przegrała z SC Graudenz (Grudziądz) nie podano w prasie wyniku.

[Sławek]

Witam. Mam na imię Sławek, kibicuje Polonii Bydgoszcz

Proszę o pomoc.

Poniżej zamieszczam fotografię - mamy weekend 19-20 maja 1934 roku, piłkarze Polonii Bydgoszcz spacerują po Pile przed meczem z Victorią. Jaka to ulica? Mieszkam w Bydgoszczy. W Pile ostatni raz "tak na serio" byłem, nie licząc przejazdów do rodziny (Gorzów, okolice Szczecina) 10 - 12 lat temu na żużlu, a szkoda...


Poniżej. Ta sama ekipa podczas tego samego wyjazdu. Przed jakim budynkiem stoi polska delegacja sportowa z Bydgoszczy? Mam świadomość, że jedyny ślad to fragment tego napisu nad wejściem...

[czeslaw]

Witam

Hotel Bernau przy Bahnhofstrasse (róg 11-go Listopada, 14- go Lutego).

[Nakeler]

W listopadzie 1917 roku w Pile, odbył się mecz piłkarski pomiedzy SV Moeve Schneidemuhl a SC Bromberg (Bydgoszcz) zakończony wynikiem 3:0 dla SC.

Źródło: Bromberger Tageblatt 1917 nr 273 z dnia 21 listopada.

[Sławek]

Dziękuję za pomoc!

[Kreska]

Uszanowanko!

Czy może ktoś wie:
1. Kiedy w latach międzywojennych powstał stadion Hertha? Interesują mnie także detale związane z budową.
2. Na którym stadionie rozegrano mecz Polonii Bydgoszcz z Victorią Schneidemuhl w 1923 roku?

Pozdrawiam.

[SA108]

1. Stadion SV Hertha został otwarty 14 sierpnia 1922 r. Powstał w miejscu obecnego stadionu Gwardii, na terenie, który ówczesny prezes klubu Georg Günther wydzierżawił od właściciela tartaku Gallerta. Członkowie Herthy szczycili się tym, że stadion powstał bez pomocy władz. Składały się nań boisko do piłki nożnej, bieżnia żużlowa o długości 400 m, 5 kortów tenisowych, później zbudowano także kręgielnię. Całość otaczały topole, zachowane chyba do dziś. Z okazji otwarcia miała miejsce wielka uroczystość, rozpoczęta przez uroczysty pochód członków wszystkich klubów sportowych z Piły. Otwarcia dokonał nadprezydent prowincji von Bülow.
2. Według TEGO na boisku Viktorii w miejscu późniejszego stadionu miejskiego na Górnym (chociaż mam wątpliwości - np. zdjęcie na górze tej strony pokazuje boisko na obecnym placu Staszica, na którym grała także Hertha przed wybudowaniem stadionu).

[Kreska]

Serdeczne dzięki!
A TO sobie pooglądałam wczoraj i odkryłam, że nie idzie skopiować fotek. No i niemieckiego też nie znam, niestety.

[Tom]

Kochana Kresko!

Fotki można skopiować, prawy przycisk myszy, a potem przejdź na.., oj.. nie wiem jak u Ciebie jest po angielsku, ale w j. polskim "zapisz jako".

Pozdrawiam
Tom

[Kreska]

Witaj Tom!
Ja znam ten sposób z prawym przyciskiem, ale tym razem się nie udaje.

Pozdrówka.