Stare napisy na pilskich budynkach

[SA108]

Napisy niemieckie:
a) wieża ciśnień przy ul. Lotniczej 1 - duży napis "...gche - Brate - Heize...", widoczny jest także mniejszy napis pod nim
b) budynek przy ul. Warsztatowej - napis "...werk" nad tylnym wejściem
c) magazyn przy ul. Towarowej 13 - napis nieczytelny, widoczne tylko ślady
d) kamienica przy ul. Walki Młodych 19 - fragmenty napisu "Kolonialwaren u. Gross - Destillation von Albert Gusig"
e) kamienica przy ul. 11 Listopada 7 - nazwisko Hermana Arndta na płaskorzeźbie wozu na fasadzie, widoczne litery "NDT"
Napisy rosyjskie:
a) domy przy ul. Śmiłowskiej - napisy m.in. "Слава великому Сталину" ("Chwała wielkiemu Stalinowi"), "Да здравствует" ("Niech żyje"), "10-летие" ("dziesięciolecie")
Ta lista może być niekompletna, czekam na uzupełnienia i fotki, jeśli ktoś posiada :)

[Marcin241]

Napisy na Śmiłowskiej są na budynku numer 14 od strony podwórka i od ulicy i jeszcze tam na końcu gdzie się ulica kończy 8)

[SA108]

Wczoraj na ul. Walki Młodych, na jednej ze starych kamienic za przejazdem kolejowym, znalazłem coś jakby resztki starego napisu widoczne spod tynku.

[thociah]

takze widzialam te napisy na ulicy Śmiłowskiej dosc ciekawe... :)
pozdrawiam;]

[Aragorn]

Napisy na Śmiłowskiej są na budynku numer 14 od strony podwórka i od ulicy i jeszcze tam na końcu gdzie się ulica kończy 8)

Niestety niektóre napisy nie są już czytelne, może mieszkańcy Śmiłowskiej wiedzą co było tam napisane?

[SA108]

Oto zdjęcia napisu na Walki Młodych, o którym wspominałem (fot. Aragorn). Najlepiej widoczny jest początek, ale napis biegnie przez całą szerokość budynku.


Zaciekawiła mnie jedna rzecz. Na tym przedwojennym zdjęciu widać jakiś budynek przy dzisiejszej ul. Walki Młodych:

Moim zdaniem to ten sam dom. Dzisiaj ten budynek ma mniej detali (ale przecież mogły zostać usunięte podczas remontów), ale napis na nim wyraźnie zaczyna się od słowa "Kolonia...".

Przy okazji - zauważyłem, że na tym zdjęciu:

Widać napis "10-летие", czyli "dziesięciolecie" - ale czego? Na innym domu napisano "Да здравствует" czyli "Niech żyje".

[SA108]

Do listy dopisuję pozostałość nazwiska Hermana Arndta na budynku: LINK.

[Aragorn]

Magazyn z przełomu XIX i XX w. przy ul. Towarowej. Niegdyś prowadziła do niego bocznica. W środkowej części budynku można dojrzeć wyblakły niemiecki napis.

[SA108]

Zdjęcia napisu na budynku przy ul. Warsztatowej:



Może ktoś da radę to odczytać? Dla ułatwienia podam, że w tym budynku przed wojną znajdowała się noclegownia Kolei Państwowych.
Przy okazji podaję tłumaczenie napisu z magazynu przy ul. Towarowej:
- w środkowej części: "Rolnicza Centrala Towarowa Spółdzielni Marchii Granicznej sp. z o.o."
- po bokach: "Zboża - nasiona - pasze - nawozy"

[BOGDAN]

Noclegownia według słownika polsko-niemieckiego to - Nachtherberge - lub - Schlafgelegenheit.
Próbowłem to jakoś dopasować ale nic nie pasuje.
Ostatnie siedem liter to mogłoby być - iehwerf, - ichwert.

Życzę powodzenia. Może ktoś ma lepszy wzrok.

Pozdrawiam

[Tom]

Odczytałem ostatnie 12 liter. W Gotyku jest troche różnicy. Niektóre litery mogą sprawić trudność gdyż inaczej się je kiedyś pisało. Ostatnia litera to nie jest "t" tylko gotyckie "K".

Napis bez 3-4 pierwszych liter jest - (....betriebswerk) jakiś "zakład produkcyjny".
To wszystko.

Pozdrawiam
Tom

[ziolek]

Na jednym ze starych budynków na ulicy Śniadeckich (róg Śniadeckich i Dąbrowskiego, budynek z półokrąglym sklepem) jak twierdzi mój kolega widnieje u wejścia napis w języku rosyjskim namalowany farbą olejną. Obecnie jednak niestety już nieczytelny. Nie znam także okoliczności jego powstania. Być może zwykły wygłup z czasów powojennych. Być może ślad po obecności Armii Czerwonej.

[BOGDAN]

W okresie powojennym wiele budynków nosiło napisy w jezyku rosyjskim. Zazwyczaj były one o treści propagandowej. Spotkałem się m.in. z takimi (w tłumaczeniu).

- Chwała Wielkiemu Stalinowi -
- Niech żyje niezwyciężona Armia Czerwona -
- Zwyciężyliśmy -

Pozdrawiam

[ziolek]

Co do napisów to wiem jeszcze o jednym "ukrytym". W czasie rozbiórki komendy milicji na ulicy Popiełuszki odsłonięto szczytową ścianę sąsiedniej kamienicy. Wybaczcie treści napisów nie pamiętam. Było to przed kilkunastoma laty, a wiec w czasie gdy lat miałem kilka ;) Ponadto napisy te były już znacznie zniszczone, acz wyraźnie było widać że pierwotnie pokrywały wręcz cala ścianę. Przypuszczam, że zachowały się one mimo budowy kolejnego budynku (biały budynek na rogu ulicy Popiełuszki i Żeleńskiego). A więc poczekajmy, a jeśli nie my to może nasze wnuki je ujrzą ;)

[GaWroN]

A czy ktoś by mi mógł powiedzieć co oznacza napis na wieży ciśnień przy ul. Lotniczej 1 - "...gche - Brate - Heize...", bo nie jestem dobry z niemieckiego :(

GaWroN :D

[SA108]

Sam niestety mam kłopoty z przetłumaczeniem tego napisu, ale na wszelki wypadek wstawiam zdjęcia wieży:

[Roto]

Jeśli chodzi o wieże ciśniene to sprawdzilem słówka: Brate i Heize w słowniku oto ich tłumaczenia:
- Brate : piec, smażyć
- Heize: ogrzewać, opalać, grzać
A to pierwsze słowo to wg. mnie "Kuche" co oznacza: kuchnia, ciasto, placek
To jest chyba jakaś reklama.


Myśle, że to dobry trop.
Pozdrawiam
ROTO~~

[BOGDAN]

Jako, iż napis jest tylko częściowy, możemy tylko domniemywać. Jednakże to jest pewne, iz chodzi o reklamę. Być może materiałów do ogrzewania i pieczenia (drewno, brykiety itp.) albo sprzętu do pieczenia (kuchenki, piekarniki, piece) i ogrzewania.

Pozdrawiam

[SA108]

Odczytałem ostatnie 12 liter. W Gotyku jest troche różnicy. Niektóre litery mogą sprawić trudność gdyż inaczej się je kiedyś pisało. Ostatnia litera to nie jest "t" tylko gotyckie "K".

Napis bez 3-4 pierwszych liter jest - (....betriebswerk) jakiś "zakład produkcyjny".
To wszystko.

Już mam - napis pewnie oznaczał po prostu "Bahnbetriebswerk", czyli "lokomotywownia". Oczywiście odnosi się to do pobliskiej lokomotywowni towarowej.

[SA108]

Napis z Bydgoskiej 71. Chyba niemiecki, bo widać umlaut.

[Aleksy1978]

Co do napisu na wieży, przy Lotniczej. Znalazłem obszerną stronę niemieckojęzyczną na temat eleganckich piecyków-antyków. Przed wojną taki piecyk był dużym zakupem dla rodziny (porównywalnie do zakupu samochodu dzisiaj). Hasło-slogan reklamowy dla piecyków brzmiał Koche, brenne, heitze. Gotuje, piecze, grzeje.

[maritim]

Przedwojenny napis jest też widoczny na jednym z budynków przy Walki Młodych; niestety jest w większości nieczytelny. To chyba szyld jakiejś firmy, której właścicielem był niejaki Robert Just.

[foxy72]

U góry to Wurst & Schlachterei, czyli to był masarz-rzeźnik, tak to odszyfrowałem, pozdrawiam ;)

[Amy Haber]

Dziś jak jechałam do pracy to przyjrzałam się napisom na budynkach na Walki Młodych i rzeczywiście je widać aczkolwiek niewyraźnie. Tyle lat już tamtą ulicą jeżdżę i dopiero teraz zauważyłam, że są.

[Tom]

Napis na budynku:
1-sze słowo: nieczytelne,
2-gie słowo: Wurst
3-cie /znak/ &
4-rte słowo zaczyna się od litery "F", a nie od "Sch" w środku wyrazu nie ma "ach" tylko "sch"

Więc 4 wyraz składa się następująco "Fleisch", a nie Schlachterei.
Nie ma na końcu "ei" tylko "en".

/.../ Wurst & Fleisch... "Kielbasa & Mieso".
Ostatnie 5 liter raczej nie do odczytania poza 2 ostatnimi.
Wyraz składałby się jako "Fleischwaren", czyli wyroby mięsne, ale nie jestem pewny.

Pozdrawiam
Tom