Pomniki i miejsca historyczne w Pile

[Wicior]

Chciałbym aby ktoś przybliżył tutaj bliżej miejsca historyczne i wszystkie pomniki jakie znajdują się w Pile bardzo by mnie to interesowało a jeśli jest gdzieś historia tych pomników to byłbym bardzo wdzięczny!!

[SA108]

Wpisuję to, co mam o pilskich pomnikach i tablicach pamiątkowych:

Pomniki:
- Pomnik Tysiąclecia Polski i Powrotu Ziem Zachodnich do Macierzy (pl. Zwycięstwa) - rzeźb. Jerzy Sobociński, odsłonięty 12 X 1966 r., na pomniku umieszczono płaskorzeźby wojów piastowskich, żołnierzy z II wojny światowej, wizerunek Orła Białego oraz napis "Tym, którzy słowem i czynem walczyli o polskość tego miasta i przywrócili do macierzy"
- Pomnik Stanisława Staszica - rzeźb. Edward Haupt, odsłonięty w czasie "Dni Piły" w 1960 r., na obecnym miejscu postawiony w 1977 r. (poprzednio stał po drugiej stronie rzeki)
- Pomnik Rodła (pl. Konstytucji 3 Maja) - rzeźb. Józef Kopczyński, odsłonięty 22 VII 1964 r., pomnik z wapienia pińczowskiego, wys. 5 m, ozdobiony reliefami o tematyce związanej z herbem miasta, XX-leciem PPR (już nie - fragment o PPR wycięli parę lat temu ;)) i Rodłem oraz hasłem "Byliśmy - jesteśmy - będziemy"
- Pomnik Lotników (ul. Okrzei) - samolot odrzutowy Mig-17
- Pomnik Kolejarzy - Pionierów Miasta Piły (ul. Buczka) - zbudowany z odcinków szyn różnej długości, odsłonięty w 1973 r., tablica pamiątkowa z 1984 r.
- Pomnik Więźniów Obozu "Albatros" (al. Wojska Polskiego), odsłonięty w kwietniu 1985 r.
- popiersie S. Staszica (Park Miejski) - pierwotnie odsłonięte w 1955 r. z okazji 200 rocznicy urodzin Staszica, obecne z lat 80-tych
- głaz - pomnik upamiętniający ukończenie trasy złotowskiej (Rondo Solidarności), 1977 r., (ostatnio w związku z nadaniem nazwy ronda zamieniony w Pomnik Solidarności)
- Pomnik Bohaterów II Wojny Światowej (nieistniejący, pl. PKWN) - proj. żołnierze radzieccy - Kusznariew i Wilszański, odsłonięty w listopadzie 1945 r.

Tablice pamiątkowe:
- tablica upamiętniająca polski chór "Halka" odsłonięta 9 X 1960 r., ul. 14 Lutego 16
- tablica z brązu upamiętniająca S. Staszica, 1955 r., Muzeum S. Staszica, ul. Browarna 18
- tablica upamiętniająca S. Staszica (chyba już nie istnieje), proj. Edward Haupt, 1955 r., stary szpital
- tablica upamiętniająca S. Staszica, ZS przy al. Powstańców Wlkp.
- tablica z brązu upamiętniająca siedzibę Konsulatu RP, odsłonięta w maju 1985 r., proj. Andrzej Lejsztys ze Złotowa, Muzeum Okręgowe, ul. Browarna 7
- tablica poświęcona "Braciom Polakom poległym w walkach o odzyskanie Ziemi Złotowskiej, Lubuskiej i Pomorza Zachodniego w dowód wiecznej pamięci, przyszłym zaś pokoleniom jako wzór miłości Ojczyzny", 1945 r., kościół św. Antoniego
- tablica upamiętniająca ks. Wojciecha Lentza, kościół św. Rodziny
- tablica upamiętniająca M. Skłodowską-Curie, LO przy ul. Pola
- tablica upamiętniająca prof. R. Kozaka, ZS Budowlanych przy ul. Kilińskiego
Oczywiście w Pile jest dużo więcej pomników i tablic pamiątkowych (np. na cmentarzach). Może spróbujemy zrobić pełną listę? :D
Na koniec dorzucę parę starych fotek - stare popiersie Staszica w parku, pomnik Staszica na poprzednim miejscu i pomnik boh. II wojny światowej.

[Marcin241]

Jeszcze jest tablica na dworcu pkp upamiętniająca przejazd Józefa Piłsudskiego przez Piłę :D

[Aragorn]

Moim zdaniem w tym dziale powinna znaleźć się historia pomników z czasów przedwojennych miasta a, historia pomników z czasów obecnych powinna znaleźć się w dziale PIŁA DZISIAJ.

Pomnik Cesarza Wilhelma.
Był jednym z charakterystycznych elementów Schneidemühl.
Pomnik cesarza stanął na Starym Rynku.
Był symbolem niemieckiego władania na ziemiach włączonych na mocy postanowień Kongresu Wiedeńskiego do tzw. "Wielkiego Księstwa Poznańskiego".
W nienaruszonym stanie przetrzymał działania wojenne.
Zburzony krótko po wyzwoleniu w, 1945 roku.

[mih]

z pomników nieistniejących godnymi uwagi "są": pomnik "starego fryca" , którego nie ma już obok hotelu Rodło, pomnik (mauzoleum) ofiar I wojny światowej na placu hindenburga (za piłą wita w kierunku niepodległości) oraz wyjątkowe cacko: pomnik "niemieckości" w kalinie - którego postawienie wzbudziło spore emocje nawet w polskim sejmie. to chyba najważniejsze byłe pilskie pomniki ;)

[Aragorn]

Pomnik Tysiąclecia Polski i Powrotu Ziem Zachodnich do Macierzy.


Pomnik Bohaterów II Wojny Światowej i Pomnik Rodła.


Pomnik Lotników, Pomnik Staszica i Popiersie Staszica.


Miecze Grunwaldzkie i Pomnik z Patronką Kolejarzy.


Pewnego czasu pomnik budził sporo kontrowersji.
W mieście zawrzało, gdyż na postumencie pojawiły się nazwy miast : Schneidemühl, Piła, Cuxhaven.
Wielu pilan oburzyła taka kolejność, gdyż ich zdaniem z informacji wynikało, że historia grodu nad Gwdą ma swoje niemieckie korzenie.
Aby uspokoić zwaśnione strony, władze miasta postanowiły wrócić do piastowskiej tradycji i Piłę wymienić dwukrotnie.
Teraz napis "Piła" widnieje zarówno, przed jak i po niemieckim epizodzie historii miasta.

[SA108]

Oprócz wymienionych przez Was znam jeszcze następujące pomniki, które istniały w Pile przed wojną:
- kamień Bismarcka w parku miejskim,
- kamień Fryderyka w lesie między Leszkowem a Kaliną,
- pomnik ofiar I wojny światowej w Motylewie,
- no i pomniki na cmentarzach (Leszków, al. Powstańców Wlkp.).

[Mistrz]

- kamień Bismarcka w parku miejskim,
- pomnik ofiar I wojny światowej w Motylewie

Nie wiesz, gdzie dokładnie się znajdowały??

[SA108]

Kamień Bismarcka znajdował się w rejonie popiersia Staszica i "ronda" z kwiatami. Pomnik w Motylewie z tego, co wiem stał na rogu ul. Orlej i Sokolej. Mam zdjęcia obu pomników (niestety, na zdjęciu pomnika w Motylewie niewiele widać).

[Mistrz]

Czyli pomnik w Motylewie stał dokładnie w miejscu, gdzie obecnie stoi figura religijna. Może wykorzystano w nim częściowo cokół starego pomnika?

A tak na marginesie, to co znajdowało się w budynku uwiecznionym na tej samej pocztówce? Z tego co widzę to dzisiejsza tzw. sala osiedlowa.

[SA108]

Czyli pomnik w Motylewie stał dokładnie w miejscu, gdzie obecnie stoi figura religijna. Może wykorzystano w nim częściowo cokół starego pomnika?

Możliwe...

A tak na marginesie, to co znajdowało się w budynku uwiecznionym na tej samej pocztówce? Z tego co widzę to dzisiejsza tzw. sala osiedlowa.

Była to gospoda, na pocztówce jest nawet nazwisko właściciela, niestety skan jest zbyt mały żeby można było je odczytać ("Waldemar K..."). A tak przy okazji - dzięki za identyfikację, nie wiedziałem, że ten budynek jeszcze istnieje :P Gdzie on dokładnie się znajduje?

[Mistrz]

Gdzie on dokładnie się znajduje?

Znajduje się po tej samej stronie ulicy co kościół, dom nr 39.

[SA108]

Oto kolejny pomnik - znajdował się na terenie WOSS-u zajętym przez PWSZ. Nie wiem dokładnie, co upamiętniał, ale był na pewno związany z historią szkoły. Kilka miesięcy temu pomnik jeszcze stał na swoim miejscu. Obecnie już nie istnieje - na jego miejscu powstaje sala gimnastyczna PWSZ.

[obserwator]

- Pomnik Stanisława Staszica - rzeźb. Edward Haupt, odsłonięty w czasie "Dni Piły" w 1960 r., na obecnym miejscu postawiony w 1977 r. (poprzednio stał po drugiej stronie rzeki)

O ile pamiętam, około 20 lat temu gdy przyprowadziłem się do Piły, pomnik Staszica stał sobie kiedyś na wysokości normalnych ludzi, na trawie bez cokołu. Później dopiero się tak wywyższył :wink:.

[obserwator]

Pewnego czasu pomnik budził sporo kontrowersji.
W mieście zawrzało, gdyż na postumencie pojawiły sie nazwy miast : Schneidemühl, Piła, Cuxhaven.
Wielu pilan oburzyla taka kolejność, gdyż ich zdaniem z informacji wynikało, że historia grodu nad Gwdą ma swoje niemieckie korzenie.
Aby uspokoić zwaśnione strony, władze miasta postanowiły wrócić do piastowskiej tradycji i Piłę wymienić dwukrotnie.
Teraz napis "Piła" widnieje zarówno, przed jak i po niemieckim epizodzie historii miasta.

Czy może ktoś pamięta z czyjej inicjatywy on powstał? Czy kryje się za tym jakieś towarzystwo niemieckich mieszkańców? Czy powstał w ramach jakiejś wymiany uprzejmości?

[BOGDAN]

Czy może ktoś pamięta z czyjej inicjatywy on powstał? Czy kryje się za tym jakieś towarzystwo niemieckich mieszkańców? Czy powstał w ramach jakiejś wymiany uprzejmości?

Inicjatorami budowy pomnika w Parku Miejskim byli byli mieszkańcy naszego miasta - Niemcy zrzeszeni w Heimatkreis Schneidemuehl (Koło Ojczyźniane Schneidemuehl). Swoją Izbę Pamięci mają w mieście Cuxhaven - ok. 100 km za Hamburgiem przy ujściu Łaby. Wiele lat zajmował się nią pan Egon Lange, który wielokrotnie bywał w Pile. Sporo osób zna go osobiście.
Po uzyskaniu zgody władz miejskich postawiono to co widzimy teraz. O wszelkich perturbacjach z tym obiektem szeroko rozpisywała się lokalna prasa oraz było wiele szumu w telewizji kablowej (Astra i Pilsat).

[Aragorn]

Wracając do pomnika w PWSZ to myślę że kombatanci zgodzili się na jego rozebranie w zamian za ufundowanie tablicy pamiątkowej dotyczącej historii WOSS- u. Moim zdaniem taki pomnik nie przeszkadzał chyba zbytnio uczelni PWSZ- u. Tyle się mówiło i czytało w prasie aby historia samochodówki nie zanikła, aby o niej pamiętano, chociaż już nie istnieje, a tu rozbiórka pomnika poświęconego żołnierzom pilskiej samochodówki. Miejmy nadzieję że orzeł z pomnika nie powędrował na złomowisko.

[BOGDAN]

Poczynię starania aby dowiedzieć się coś bliższego.

- kamień Bismarcka w parku miejskim,
- pomnik ofiar I wojny światowej w Motylewie

Nie wiesz, gdzie dokładnie się znajdowały??

10 maja 1904 roku w wejściu do Parku Miejskiego, na owalnym gazonie, został ustawiony pod "dębem Bismarcka" gładki kamień przywieziony z lasu, na którym umieszczono medalion opleciony gałęziami bluszczu "Żelaznego Kanclerza" z napisem - Naprzód wyszydzany, potem zwalczany, teraz czczony, kochany, podziwiany, zatem stoi on jak filar, przewyższając swoje stulecie - (tłumaczenie z j. niemieckiego).

Wejście do Parku Miejskiego mniej więcej od 1900 roku istniało od strony Parkstrasse - równoległa do Berliner Strasse (ul. Boh. Stalingradu). Część parku od strony dzisiejszej ul. Dzieci Polskich to po 1926 roku.
Nigdy nie było tam pomnika. "Staszic" jest pierwszy.

[Aragorn]

Pomnik Kolejarzy » historia powstania pomnika viewtopic.php?p=548#548

[Jarek63]

Medalion z pomnika w Parku znajduje się obecnie w Muzeum na Browarnej

[Mistrz]

Medalino z pomnika w Parku znajduje się obecnie w Muzeum na Browarnej

A czy jest aktualnie wystawiany?

[SA108]

Medalion z płaskorzeźbą głowy Bismarcka można obejrzeć na wystawie historycznej Muzeum Okręgowego. Poprawcie mnie, jeśli się mylę, ale ten medalion pochodzi z pomnika cesarza Wilhelma na Nowym Rynku, a nie z kamienia Bismarcka w Parku Miejskim.

[Jarek63]

Medalion z płaskorzeźbą głowy Bismarcka można obejrzeć na wystawie historycznej Muzeum Okręgowego. Poprawcie mnie, jeśli się mylę, ale ten medalion pochodzi z pomnika cesarza Wilhelma na Nowym Rynku, a nie z kamienia Bismarcka w Parku Miejskim.

Kolega może mieć rację co do medalionu, choć nie do końca. Owszem w muzeum jest medalion opisany jako z pomnika na Nowym Rynku, choć nie ma pewności czy na 100 %.

[BOGDAN]

Jeżeli mówimy o pomnikach w Schneidemühl, to w roku 1914 było ich cztery.
1. Posąg cesarz Wilhelma Wielkiego - Neuer Markt,
2. Żelazny Krzyż - północna strona Neuer Markt za Stadtkirche,
3. Kamień pamiątkowy cesarza Fryderyka III - Koenigsblick,
4. Kamień z płaskorzeźbą Wielkiego Kanclerza Otto von Bismarck'a.

O pozycji 1, 3 i 4 już mówiono. Może ktoś się pokusi o opis pozycji 2.

Pozdrawiam

[SA108]

Wklejam fragment artykułu http://www.dawna.pila.pl/czytelnia/srod ... demuhl.php dotyczący Żelaznego Krzyża:

Z tyłu kościoła stała granitowa kolumna a na niej szlachcic ze spiżu. Pomnik ten został wzniesiony na pamiątkę "walk wyzwoleńczych" (Befreiungskrieg) państwa Pruskiego z armią francuską 1813 – 1814.

Mam wątpliwości co do wymienionego w opisie szlachcica - na tym banknocie zastępczym kolumnę (opisaną jako "Krzyż Pamięci 1813") wieńczy krzyż, a nie szlachcic:


Wg mnie ten pomnik widać też na tej pocztówce ("Krieger Denkmal"):