Pilska loża masońska

[Aragorn]

W budynku obecnej Szkoły Biznesu przy ul.Piekarska - al. Niepodległości, znajdowała się kiedyś loża masońska.
Co o niej wiemy?
Ja przedstawię krótki zarys wolnomularstwa, jednak o pilskiel loży nie wiem za dużo.
Niektórzy historycy uważają, że powstanie wolnomularstwa związane jest z upadkiem zakonu templariuszy w XIV wieku, gdy to wielkiego mistrza, Jakuba de Molay, spalił na stosie król francuski Filip Piękny.
Do tej tradycji nawiązywali przede wszystkim wolnomularze w Szkocji, dokąd schronily się niedobitki prześladowanego zakonu templariuszy.
Tam założono pierwszą lożę masońską
W swej symbolice i rytuale wolnomularze sięgali daleko wstecz, nawiązując do legendy o Hiramie, zamordowanym podczas budowy świątyni Salomona.
Naprawdę jednak wolnomularstwo rozwinęło się dopiero w 1717 roku w Anglii.
Z początku było to po prostu zrzeszenie rzemieślników i kupców, którzy wstępowali do związku, aby uzyskać prawo gildii.
Dlaczego nazywali się wolnomularzami, czyli inaczej wolnymi murarzami?
Po francusku masoneria to maconnerie, a po angielsku freemasonry.
Wolnomularze mówili, że ich organizacja uprawia " sztukę "
Miała to być sztuka doskonalenia się, sztuka budowy nowego porządku świata.
Duchową treścią tej sztuki było podniesienie własnej moralności, powszechna miłość ludzkości, czysta i prawdziwa pobożność w braterskiej jedności.
Hasła masonów były niezwykle postępowe i rewolucyjne, głosiły przecież miłość, równość i braterstwo, te same słowa, które na swych sztandarach miała wypisane francuska rewolucja.
Można śmiało zaryzykować twierdzenie, że tyle było rodzajów wolnomularstwa, ile istniało lóż wolnomularskich.
Do jednych lóż wstępowali wolnomyśliciele, ateiści, a do innych wchodzili ludzie ściśle związani z Kościołem katolickim, biskupi i kardynałowie.

Może nie sam budynek ale zaczątki powstania takiej loży w mieście sięgają czasów Fryderyka II, który też należał do masonerii.
Po I rozbiorze, w okresie kolonizacji niemieckiej, Fryderyk II, specjalną opieką otaczał luteran, którzy w tym czasie pojawili się masowo w Pile.

[SA108]

Ja dorzucę coś jeszcze o pilskiej loży.
Loża, do której należał budynek dzisiejszej Szkoły Biznesu, powstała w 1820 r. i otrzymała nazwę "Borussia" (Prusy). Należeli do niej najbardziej wpływowi obywatele miasta. Obecny budynek wzniesiono prawdopodobnie w połowie XIX w. w stylu klasycystycznym, przy ówczesnym Starym Rynku. Jest to więc jeden z najstarszych zachowanych domów w naszym mieście. Na jego tyłach znajdował się rozległy ogród, przez który na początku XX w. wytyczono ul. Loży Masońskiej (część al. Niepodległości). Loża została zlikwidowana po 1918 r., w budynku umieszczono wówczas mieszkania. Po wojnie, którą przetrwał w niezłym stanie, znajdowało się w nim liceum medyczne, a następnie żłobek. Od pierwszej połowy lat 90tych mieści się w nim Wyższa Szkoła Biznesu.

[Aragorn]

Ciekawi mnie czy w budynku zachowała sie jakaś symbolika związana z lożą masońską?

[emigrant]

Tak, to faktycznie ciekawa sprawa, tym bardziej, że - jak podejrzewam - nikomu chyba nie przyszłoby do głowy, żeby celowo zacierać te masońskie ślady czy sombole. I sądzę, że nawet gruntowne remonty nie zatarły ich bezpowrotnie.
Może warto byłoby sprawdzić to na miejscu?

[SA108]

Obecnie trwa remont Szkoły Biznesu, może przy okazji zostaną odsłonięte jakieś ciekawe detale...

[Aragorn]

Miejmy nadzieję że jeśli coś się pojawi to zostanie to uwidocznione dla przyszłych pokoleń.
Myślę że i konserwator zabytków powinien przy takich pracach remontowych się pojawić.

[Aragorn]

Pilska loża masońska powstała w 1820 roku. Zachowany gmach o klasycyzującej fasadzie z charakterystycznymi półkolumnami i tympanonem wystawiono zapewne w połowie ubiegłego stulecia.
Na początku XX wieku wytyczono tuż przy nim dzisiejszy odcinek alei Niepodległości (od ulicy Wodnej po ulicę ks. J. Popiełuszki) nazywając go wówczas ulicą Loży Masońskiej.
Mimo walk jakie się tutaj rozegrały w 1945 r. dom przetrwał w nie najgorszym stanie. Zlokalizowano w nim liceum medyczne.
Przez ostatnie kilkanaście lat mieścił się tutaj żłobek nr. 2.
Obecnie jak wiadomo mieści się tutaj Szkoła Biznesu.
Monitor Pilski 1991\ nr. 8, Roman Chwaliszewski.
Budynek obecnie wyremontowany, zmienił również swoją zewnętrzną kolorystykę.

[BOGDAN]

al. Niepopdległości 2

Książka adresowa miasta Piły z roku 1928
Logenstraße 2
Loża masońska BORUSSIA
zamieszkiwał – woźny Karl Johanningmeier

Książka adresowa miasta Piły z roku 1930
Logenstraße 2
Loża masońska BORUSSIA

Książka adresowa miasta Piły z roku 1938
Jastrower Allee 2
właściciel - Arthur Conradi, aptekarz, zamieszkały - Wilhelmsplatz 9, posiadający aptekę pod adresem - Wilhelmsplatz 9 (apteka przy b. pl Waryńskiego - mgr Witold Skibicki)
zamieszkiwał - Fritz Gorn, ślusarz
mieściły się:
- Urząd Katastralny
- Miejski Urząd Kultury
- Państwowy Urząd Zdrowia

Pozdrawiam

[BOGDAN]

W 1939 roku

Przebudowa byłej loży masońskiej na bibliotekę publiczną, zwrócono się o kwotę 26 000 marek na książki i dalsze 4 500 marek na wykończenie. Na meble do czytelni przeznaczono do dyspozycji 8 500 marek.

Pozdrawiam

[Filip]

Po wojnie, którą przetrwał w niezłym stanie, znajdowało się w nim liceum medyczne, a następnie żłobek. Od pierwszej połowy lat 90tych mieści się w nim Wyższa Szkoła Biznesu.

Czy kiedyś nie znajdował się tam Dom Starców (z opowiadań babci wynika że tak - przyjechała do Piły zaraz po wojnie).

[BOGDAN]

Nic mi nie wiadomo na ten temat.
W okresie I wojny światowej mieścił się tam lazaret, czyli szpital wojskowy. 22.09.1915 roku uległ spaleniu.
Niemcy mieli Dom Starców przy dzisiejszym pl. 9 Maja. Obecnie ten budynek już nie istnieje.

Pozdrawiam

[Jarek63]

Według niepotwierdzonych źródeł organizacja owszem powstała w 1820 r., ale do budowy siedziby przystąpiono w 1821 r. Budynej jest również widoczny na najstarszym planie miasta z 1823 r. Co do pożaru może i był, ale budynek nie uległ zniszczeniu. Jestem w posiadaniu jego foto z 1914 r. Porównując go z obecnym wyglądem brak różnic. Jeśli budynek uległ by spaleniu wyglądał by zapewne inaczej.

[SA108]

Oprócz loży masońskiej w Pile istniała loża stowarzyszenia Odd Fellows - organizacji zbliżonej do masonerii, chociaż za taką się nie uważającej. Wg Wikipedii pilska loża została założona w 1899 r. Na wycinku planu z ok. 1920 r. zaznaczono budynek loży położony przy obecnej ul. Okrzei:

[Krzysztof Ju]

Budynek pilskiej loży masońskiej "Borussia" i karczmy "Zielony winiec". Pocztówkę wrzucam dzięki uprzejmości Andrzeja Masianisa.

[piotrw]

Nic mi nie wiadomo na ten temat.
W okresie I wojny światowej mieścił się tam lazaret, czyli szpital wojskowy. 22.09.1915 roku uległ spaleniu.
Niemcy mieli Dom Starców przy dzisiejszym pl. 9 Maja. Obecnie ten budynek już nie istnieje.

Pozdrawiam

Jo Mihaly (Elfride Kuhr) opisała w swoim Dzienniku Wojennym pożar, który miał miejsce 22 września 2015 r. w nowo urządzonym szpitalu w Loży Wolnomularzy „Borussia”. Według jej relacji był to duży pożar. Wyrzucano przez okna na Stary Rynek poduszki i koce wynosząc na noszach rannych. Straż Pożarna, która przybyła na miejsce zużyła całą wodę z pojazdu. Strumień wody był tak silny, że wyrzucał w powietrze cegłówki. Pożar trwał półtorej godziny. Straty to brakująca więźba dachowa, okna prawie wszystkie powyrzucane od gorąca, osmolone mury. W środku wszystko gołe, brązowe, spalone i w popiele. Dziadek Elfriede Kuhr - Eduard Golz- był członkiem Loży.

[adam]

Jo Mihaly (Elfride Kuhr) opisała w swoim Dzienniku Wojennym pożar, który miał miejsce 22 września 2015 r.

2015 roku ?

[piotrw]

Nic mi nie wiadomo na ten temat.
W okresie I wojny światowej mieścił się tam lazaret, czyli szpital wojskowy. 22.09.1915 roku uległ spaleniu.
Niemcy mieli Dom Starców przy dzisiejszym pl. 9 Maja. Obecnie ten budynek już nie istnieje.

Pozdrawiam

Jo Mihaly (Elfride Kuhr) opisała w swoim Dzienniku Wojennym pożar, który miał miejsce 22 września 1915 r. w nowo urządzonym szpitalu w Loży Wolnomularzy „Borussia”. Według jej relacji był to duży pożar. Wyrzucano przez okna na Stary Rynek poduszki i koce wynosząc na noszach rannych. Straż Pożarna, która przybyła na miejsce zużyła całą wodę z pojazdu. Strumień wody był tak silny, że wyrzucał w powietrze cegłówki. Pożar trwał półtorej godziny. Straty to brakująca więźba dachowa, okna prawie wszystkie powyrzucane od gorąca, osmolone mury. W środku wszystko gołe, brązowe, spalone i w popiele. Dziadek Elfriede Kuhr - Eduard Golz- był członkiem Loży.

[bogdan115]

Po wojnie, którą przetrwał w niezłym stanie, znajdowało się w nim liceum medyczne, a następnie żłobek. Od pierwszej połowy lat 90tych mieści się w nim Wyższa Szkoła Biznesu.

Czy kiedyś nie znajdował się tam Dom Starców (z opowiadań babci wynika że tak - przyjechała do Piły zaraz po wojnie).

Tak, po wojnie był tam dom starców, mieszkałem na ul. Piekarskiej od 1964 roku i w tym czasie był tam dom starców. Istniał wtedy jeszcze pomnik na byłym placu Armii Czerwonej. Z boków tego pomnika zdarte były sylwetki żołnierzy niemieckich, którym to był on poświęcony. Kiedy ten dom starców zlikwidowano, nie pamiętam.