Wieża ciśnień (wieża wodna) to wieża, w której znajduje się zbiornik wody służący do wyrównywania ciśnienia w wodociągu i pokrywający chwilowy wzrost zapotrzebowania. Taki zbiornik musi być umieszczony powyżej odbiorców, ponieważ działa na zasadzie grawitacji. W Pile zachowały się cztery wieże ciśnień. Żadna z nich nie pełni już swojej funkcji, ale są interesującymi zabytkami techniki.
Najstarsza z pilskich wież ciśnień znajduje się przy dawnej parowozowni. Zbudowano ją w 1874 roku. Służyła ona do zasilania parowozów za pomocą żurawi wodnych. Warto zwrócić uwagę, że górna część wieży jest wykonana z drewna. Mimo, że wieża nie jest używana, wydaje się być w dobrym stanie. Po drugiej stronie torów kolejowych, niemal naprzeciwko tej wieży ciśnień, na terenie dawnej gazowni miejskiej przy al. Poznańskiej wznosi się następna. Ta niewielka wieża została wzniesiona na początku XX w. Obecnie jest opuszczona i popada w ruinę. Trzecią wieżę zbudowano ok. 1910 roku przy ul. Lotniczej. Wchodziła ona w skład miejskiej sieci wodociągowej. Budowla znajduje się w prywatnych rękach i wygląda na to, że ktoś urządził w niej mieszkanie. Na ścianie wieży zachował się wielki napis w języku niemieckim (niestety nie pamiętam co tam pisze :wink:). Ostatnia z pilskich wież wodnych stoi na terenie ZNTK. Zbudowano ją prawdopodobnie w okresie międzywojennym, a służyła ona do tych samych celów, co wieża koło parowozowni.

Co do napisu na wieży na ulicy Lotniczej to wkrótce sam napis zniknie.
Zobaczyć jeszcze można z tego napisu -... gche Brate - Heize... - reszta już nie czytelna.

Dzisiaj przyjrzałem się dokładnie tej wieży. Wyraźnie widać ślady po starszym, również niemieckim napisie. Znajduje się on w okolicy słowa "Heize". Mimo, że zachował się całkiem nieźle, jest on jednak trudny do odczytania, bo jego litery są znacznie mniejsze, znajduje się zbyt wysoko oraz częściowo go zasłania nowszy napis.

To zdjęcie przedstawia nieistniejącą wieżę ciśnień znajdującą się na terenie ZNTK, za kamienicami na początku ul. Warsztatowej.

SA108 pisze:Po drugiej stronie torów kolejowych, niemal naprzeciwko tej wieży ciśnień, na terenie dawnej gazowni miejskiej przy al. Poznańskiej wznosi się następna. Ta niewielka wieża została wzniesiona na początku XX w. Obecnie jest opuszczona i popada w ruinę.

Jakiś rok temu, w styczniu 2005 pokazywałem mojemu rowerowi co to jest zima :) gdy zainteresowała mnie właśnie ta wieża. Popatrzcie na jej okenka - tak kiedyś ozdabiano obiekt przemysłowy! Prawie jak jakiś minaret. Zrobiłem parę fotek z miejsca między Gwdą a starą gazownią (blisko mostu kolejowego nad Gwdą).

Na fotkach widać brak tabliczki dotyczącej zakazu wchodzenia do budynku. Widać że decyzja o rozbiórce wieży byłej gazowni została podjęta z początkiem 2005 roku.
Moim zdaniem wieża trzyma się nieźle - nie wiem jak w środku to wygląda. W sumie szkoda by było aby wieża została rozebrana.
Widocznie nie mają koncepcji co do jej wykorzystania. Szkoda.
Miejmy nadzieję że tabliczka to tylko straszak dla chcących tam wejść.

Wieża ma naprawdę ciekawą architekturę, zupełnie wyróżnia się z okolicy. Naprawdę szkoda zburzyć taki oryginalny budynek.

obserwator pisze:Popatrzcie na jej okenka - tak kiedyś ozdabiano obiekt przemysłowy! Prawie jak jakiś minaret.

Gdzieś widziałem przedwojenne zdjęcie gazowni, wieża wtedy miała ozdobny szczyt i wyglądała jeszcze ładniej :)

Moim zdaniem wieża trzyma się nieźle - nie wiem jak w środku to wygląda.

Wieża może i trzyma się nieźle, ale ten parterowy budynek obok niej jest na wpół zrujnowany.

SA108 pisze:Ostatnia z pilskich wież wodnych stoi na terenie ZNTK. Zbudowano ją prawdopodobnie w okresie międzywojennym, a służyła ona do tych samych celów, co wieża koło parowozowni.

Wieża na terenie dawnego ZNTK a obecnie Mag jest chyba największą z tych w okolicy - czysty beton. Jest niewątpliwie największa, wzbudza szacunek. Prawdopodobnie jeszcze długo postoi. Jest w stosunkowo dobrym stanie a jej ewentualna rozbiórka też nie byłaby łatwa. Dostępu do niej broni piesek :roll: Fotki są z 29.01.2006.

Oto przedwojenne zdjęcie gazowni:

Można dostrzec kilka ciekawych szczegółów. Od lewej: zbiornik z gazem, przed nim wagon na bocznicy, biurowiec (z trójkątnym dachem), jakaś hala, wieża ciśnień z nieistniejącym dziś szczytem oraz kotłownia (?). Z całej gazowni do dziś zachowały się: dawny biurowiec (obecnie ma płaski dach), wieża z parterowym budynkiem (na zdjęciu na lewo od niej), w pobliżu drugi parterowy budynek (może pozostałość po kotłowni?) także przeznaczony do rozbiórki oraz fragmenty torów bocznicy kolejowej.

Super! Ale wyszperałeś! Rzeczywiście wieża wyglądała jeszcze lepiej ze zwieńczeniem góry. Fotka jest chyba zrobiona z tej samej perspektywy co moja (trochę powyżej). Tam stał też jakiś żuraw?! Teraz widzę, że całość stanowiła kompleks budynków i wieża ciśnień była tylko jednym z elementów.

Tak, był tam żuraw, wygląda na element tej kotłowni. Ciekawi mnie też ta wiata na prawo od niego.

Na forum było już omawiane podobieństwo pilskiego i szczecineckiego arsenału oraz pilskiej i bydgoskiej parowozowni. Pora na kolejną budowlę - przypomina Wam coś ta wieża? ;)
http://transport.asi.pwr.wroc.pl/0.1A/t ... hp?p=11748
Pozdrawiam

Nie tylko przypomina, ale jest identyczna jak nasza w ZNTK-u.
A gdzie znajduje się Twoja wieża?

W Laskowicach Pomorskich - zgodnie z podpisem pod zdjęciem.
Pozdrawiam

A ja myślałem że w Pile była tylko jedna wieża cisnień, to przy ulicy Lotniczej 1, ale jednak się myliłem :(

GaWroN :D

Ja pozwoliłem sobie pokazać moje zdjęcie wieży dawnej parowozowni w Pile.



Pozdrawiam

"Moim zdaniem wieża trzyma się nieźle - nie wiem jak w środku to wygląda. "Byłem w tej wieży ukratkiem w nocy zobaczyć jak wygląda w środku. Przestrzegam aby nikt tego więcej nie próbował. W środku żelazne bardzo skorodowane schody (rozsypują się pod lekkim naciskiem, w niektórych miejscach schodów wogóle brak. Jak wychodziłem to z dachu oderwał się kawał tynku (sam z siebie). Zaprawa między cegłami wyschła na popiół, w sumie to nie wiem na jakich zasadach fizyki to jeszcze stoi. Obok też jest zawalona część z jakimiś pomieszczeniami gospodarczymi. Ale budynek jest bardzo ciekawy co nie zmienia faktu, że renowacja tego kosztowałaby nie małą fortunę. :cry:

Niedawno przeprowadziłem pewną dysputę co do wysokości wieży na ulicy Lotniczej. :wink: Czy ktoś może ją podać? Za odpowiedź będę wdzięczny.

Wieża przy gazowni miała być rozebrana razem z budynkami które stały obok. W czasie rozbióki podobno niemieccy konserwatorzy zabytków złożyli protest (cała gazownia była wpisana w jakiś ich rejestr). Udało się uratować tylko wieże i zostawiono resztki rozbieranych budynków. Rozbiórka miała miejsce na początku lat 90.

Kiedyś zapytałem rzecznika Wielkopolskiego Zakładu Gazowniczego o naszą gazownie, ale niestety nie znał okoliczności jej rozbiórki.

Pozdrawiam.

Aragorn pisze:Co do napisu na wieży na ulicy Lotniczej to wkrótce sam napis zniknie.
Zobaczyć jeszcze można z tego napisu -... gche Brate - Heize... - reszta już nie czytelna.

Ten napis to po prostu dawna reklama: Küche - Brate - Heize czyli coś 'gotuje - piecze - ogrzewa'.
Być może stanowił część większej całości, ale tego z obecnego stanu wieży już się raczej nie dowiemy...

Dodam kilka zdań o wieży na ul. Lotniczej. Wiadomo, że jest w posiadaniu osób prywatnych, którzy adaptowali ją na 'dom' mieszkalny. Zanim rozpoczęto jakiekolwiek prace budowlane obecny właściciel poszukiwał planów, lecz pomimo wielkich wysiłków nie zostały one znalezione. Przynajmniej w takiej postaci, by można było dokonać niezbędnych obliczeń. Pozostała żmudna inwentaryzacja i ogrom pracy konstruktora oraz architekta. Wieża wewnątrz mieści kilka pięter ponad poziom '0' oraz dwie lub trzy poniżej. Dla zapewnienia komunikacji została zamontowana winda oraz dodatkowo system schodów obejmujący wszystkie kondygnacje. Powierzchnia każdej jest olbrzymia i nie przesadzę, ze średnia jednej to ok. 100 m2. Ogrzewanie tak dużej kubatury zostało zapewnione poprzez piec gazowy oraz kominki na paliwo stałe (drewno) na jednym lub dwu poziomach. Bardzo ciekawe jest zwieńczenie dachowe wykonane w postaci kratownicy metalowej w stanie oryginalnym. Widoczne są na jej elementach ślady po wielkokalibrowych pociskach, a jeden z nich utkwił w dźwigarze! Cóż, więcej o obiekcie mógłby powiedzieć właściciel i podejrzewam, że chętnie oprowadziłby kameralną grupę po swojej posiadłości. Na pewno z tarasu okalającego przedostatnie użytkowe piętro rozpościera się niezwykły widok na miasto i najbliższe okolice. Na tej wysokości nie usłyszymy hałasu właściwego dla poziomu ulicy, stąd też zapewne taras przylega do ogromnego salonu, gdzie spokój i widoki sprzyjają wypoczynkowi.

Może wiesz ile wynosi wysokość tej wieży?

Wysokość wieży ciśnień na ul. Lotniczej wynosi 33 m.
W odniesieniu do niej, a właściwie zachowanej części napisów mam pytanie. Czy ktoś natknął się podczas wertowania archiwaliów na podobną reklamę? Być może - per analogia - wyjaśniłoby się, czego dotyczyć mogły te wyrazy.